نیروی انسانی عامل اصلی توسعه – تولید محتوای کنکاش

نیروی انسانی به‌عنوان محور توسعه، نقش اساسی در عملکرد و بازدهی یک سازمان ایفا می‌کند. برخورداری از نیروی‌انسانی کارآمد و باانگیزه منجربه افزایش بهره‌وری و درنتیجه موفقیت یک مجموعه می‌شود. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین واحدهای تولیدی کشور همواره نگاه ویژه‌ای به نیروی انسانی خود داشته و تلاش کرده با فراهم کردن زمینه‌های مناسب برای آموزش و جلب رضایت آن‌ها از جنبه‌های گوناگون، اقدامات موثری را در راستای افزایش بهره‌وری نیروی انسانی خود انجام داده و گام‌های بلندی را در مسیر توسعه و دستیابی به اهداف خود بردارد.

اصلی‌ترین چالش در هر سازمانی استفاده بهینه از عوامل تولید و دستیابی به اهداف مشخص‌شده برای آن سازمان است. عوامل تولید در یک سازمان شامل دارایی‌های مورد بهره‌برداری، سرمایه، نیروی انسانی، فناوری و مدیریت می‌شود. در این میان، نیروی انسانی به‌عنوان اصلی‌ترین و مهم‌ترین عامل تولید، مهم‌ترین سرمایه هر سازمانی به‌شمار می‌رود و افزایش بهره‌وری نیروی انسانی می‌تواند تا اندازه زیادی به بهبود فرآیندهای تولید، کمک کند.

امروزه محققان و اندیشمندان مدیریت بر این باورند که نیروهای انسانی مهم‌ترین منبع رقابتی یک سازمان بوده و سهم عمده‌ای در توسعه آن‌ دارد. این نیروها درواقع به‌عنوان اساس حرکت به‌سوی توسعه و تعالی، مهم‌ترین زیرساخت هر مجموعه و سازمانی به‌شمار می‌روند. مشارکت کارکنان در امور و تلاش آگاهانه آن‌ها همراه با انضباط‌کاری می‌تواند بر میزان بهره‌وری و ارتقای مجموعه‌ای که در آن مشغول به فعالیت هستند، تاثیرگذار باشد. باید توجه داشت که عملکرد افراد انعکاسی از دانش، مهارت و ارزش‌های آن‌ها است؛ به‌عبارت‌دیگر مهم‌ترین عامل موفقیت یک سازمان‌ در دستیابی به اهداف خود وجود نیروی انسانی برخوردار از دانش، باانگیزه و توانمند در انجام امور محوله و انطباق یافتن با محیط کار است. به همین دلیل شناخت عوامل موثر بر عملکرد کارکنان و بهبود وضعیت آن‌ها یکی از بخش‌های مهم مدیریت سازمان‌ها است؛ ازاین‌رو مدیریت درست منابع انسانی سبب بهبود بهره‌وری سازمان شده و عملکرد واحدهای گوناگون یک مجموعه را در سطح مناسبی بالا خواهد برد.
به‌طورکلی، بهره‌وری در یک سازمان عبارت است از عملکرد مناسب آن سازمان در راستای تحقق اهداف خود با کمترین زمان و هزینه. امروزه بهره‌وری نیروی انسانی، فاکتور اصلی توسعه و ارتقای سازمان‌ها به‌شمار آمده و به‌تبع آن، سبب رشد نظام‌های اقتصادی در جهان می‌شود؛ بنابراین رشد بالای بهره‌وری نیروی انسانی در هر کشور، تاثیر مستقیم بر سرمایه‌های مادی آن دارد و همه فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. ازاین‌رو همواره دولت‌ها توجه ویژه‌ای به استفاده درست و مناسب از نیروی انسانی به‌عنوان ارزشمندترین و بزرگ‌ترین ثروت جامعه خود داشته‌اند.

نیروی انسانی، معدن و رشد اقتصادی

صنعت معدنکاری یکی از مهم‌ترین بخش‌های اثرگذار بر رشد و توسعه اقتصادی کشورهای برخوردار از صنایع معدنی به‌شمار می‌رود. این صنعت باوجود پیشرفت قابل‌توجه در فرآیندهای تولید به‌ویژه در مکانیزاسیون و اتوماسیون فرآیندها، وابستگی زیادی به نیروی انسانی دارد؛ ازاین‌رو نیروی کار یکی از مهم‌ترین پایه‌های فعالیت معادن و صنایع وابسته به ‌آن‌ها‌ را تشکیل می‏دهد. بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد امروزه صنعت معدنکاری در جهان با کمبود نیروی انسانی ماهر و افزایش سن متوسط نیروی کار به‌ویژه در بخش‌های مدیریتی و نظارتی روبه‌رو شده است. به‌طوری‌که عدم به‌کارگیری نیروهای مناسب در راستای برنامه‌ریزی، نظارت، مدیریت و اجرای عملیات معدنی در اجزای گوناگون زنجیره معدنکاری، موجب استفاده ناکارآمد و تضییع منابع طبیعی تجدیدناپذیر معدنی و سرمایه‌های فیزیکی می‌شود. معادن با توجه به دوری از مناطق شهری، دشواری خاص فعالیت‌های معدنی و کمبود امکانات و زیرساخت‌ها، در جذب نیروهای انسانی خود مشکلات خاصی دارند.

در ایران نیز صنعت معدنکاری مانند بسیاری از کشورها، با مشکلات عدیده‌ای در زمینه به‌کارگیری نیروهای انسانی و بهره‌وری روبه‌رو است. پایین بودن سطح آموزش، کاستی‌های مدیریتی و نظارتی، ارتباطات و هماهنگی‌های غیرموثر و ناکافی محیط کار معدن با بیرون، پایین بودن سطح بهداشت و ایمنی نیروی کار، ضعف روحیه همکاری و فرهنگ نامناسب تولید ازجمله مهم‌ترین و اثرگذارترین چالش‌ها در زمینه افزایش بهره‌وری معادن به‌شمار می‌روند. در این راستا، شرکت‌های معدنی تلاش می‌کنند با جلب رضایت نیروی انسانی از جنبه‌های مختلف و همچنین استخدام کارکنان براساس شایستگی‌ها و توانایی‌های آن‌ها و ارائه آموزش‌‎های مناسب پیش از شروع کار و حین کار، اقدامات مناسبی برای حل این چالش‌ها انجام دهند.

جایگاه نیروی انسانی در شرکت گل‌گهر

شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان محصولات معدنی در کشور همواره توجه ویژه‌ای به نیروی انسانی خود به‌عنوان محور توسعه و پیشرفت این مجموعه داشته است. ساختار نیروی انسانی این شرکت متشکل از نیروهای جوان بوده و میانگین سنی کارکنان آن کمتر از 40 سال است. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در راستای رشد نیروی انسانی و ارتقای عملکرد افراد برای دستیابی به اهداف شرکت، طرح‌های بزرگی را در دستور کار قرار داده است. اولویت شرکت در این زمینه تامین نیروی انسانی کارآمد و متعهد براساس نیازهای واقعی ساختار سازمانی آن است. در همین راستا این مجموعه، با توجه به سند استراتژیک کسب‌و‌کار خود و همچنین نظر خبرگان، مدیران ارشد و متخصصان، الگویی را برای جذب نیروهای مورد نیاز خود با توجه به شایستگی‌ها و توانمندی‌های افراد، تعریف کرده و ارائه داده است.
با توجه به این مهم، واحد منابع انسانی شرکت گل‌گهر با در نظر گرفتن توانمندی‌های مهم انسانی و انتخاب فرد اصلح از میان داوطلبان، اقدام به برگزاری آزمون‌های تخصصی براساس دستورالعمل پذیرش و استخدام نیروی انسانی منطقه کرده و با ارزیابی توانایی‌ها و شایستگی‌های آن‌ها، مناسب‌ترین و شایسته‌ترین افراد را انتخاب می‌کند. در فرآیند جذب نیروی انسانی این مجموعه همواره نیروهای بومی در اولویت بوده‌اند، چنان‌که در چند سال گذشته در سطح دیپلم و فوق‌دیپلم هیچ اقدامی برای جذب نیروی‌های انسانی غیربومی انجام نشده است. البته در سطوح تخصصی و در رشته‌هایی که متقاضی بومی وجود ندارد، دامنه استخدام شرکت گل‌گهر تا سطح استان گسترش می‌یابد.
در 4 سال گذشته با افزایش دو برابری سطح تولید شرکت ‌گل‌گهر، این امکان فراهم شده تا به‌موازات افزایش میزان تولید، نیروی انسانی این شرکت نیز افزایش یابد، چنان‌که در حال‌حاضر تعداد کارکنان مجموعه گل‌گهر و شرکت‌های زیرمجموعه آن به بیش از 19 هزار نفر رسیده است. نمودار شماره‌‌یک، روند تغییرات نیروهای انسانی گل‌گهر در سال‌های 1393 تا 1396 را نشان می‌دهد.

به‌کارگیری تکنیک شش سیگما در راستای اشاعه تفکر سیستمی در شرکت گل‌گهر

واژه شش ‌سیگما (6Ϭ)، ریشه در علم آمار دارد و برای کنترل کیفیت به‌کار گرفته می‌شود و کارکرد آن در ارزیابی قابلیت یک فرآیند است. به‌طورکلی شش سیگما، بر پایه شناسایی و حذف فعالیت‌های اضافی، اتلاف‌ها و خرابی‌ها در یک فرآیند استوار است و از این طریق با بهبود عملکرد کلی یک فرآیند، می‌تواند راندمان یک بخش از فعالیت‌های یک شرکت یا سازمان را ارتقا دهد و منجر به افزایش سوددهی آن شود. شش سیگما، مجموعه‌ای از تکنیک‌ها و ابزارها برای بهبود فرآیند است. این شیوه نخستین‌بار در سال 1980 میلادی در شرکت موتورولا به‌کار گرفته شد.

فرآیند شش سیگما مشتمل بر 3 اصل اساسی است:

تلاش‌های دائمی تا حصول نتایج فرآیندی قابل پیش‌بینی و باثبات برای موفقیت یک شرکت الزامی است (به‌عنوان‌مثال با کاهش متغیرهای یک فرآیند)
فرآیندهای تولیدی و تجاری، مشخصه‌هایی دارند که باید تعریف، اندازه‌گیری، تحلیل، کنترل و بهبود داده شوند.
بهبود کیفیت پایدار نیازمند تعهد کل یک سازمان به‌ویژه در سطح مدیریت عالی آن است.

شرکت گل‌گهر در سال 1391 تصمیم گرفت از ظرفیت مجموعه خود شامل داده‌های جمع‌آوری‌شده موجود در آزمایشگاه‌ها و اتاق‌های کنترل تولید، به‌طور بهینه استفاده کند و برای این کار از روش شش سیگما بهره گرفت. نمودار شماره 2، تعداد پروژه‌های شش سیگمای تعریف‌شده در سال‌های گذشته را در مجموعه گل‌گهر نشان می‌دهد. براساس این نمودار، این پروژه‌ها تاثیر قابل توجهی بر افزایش راندمان تولید این شرکت داشته و به‌طور میانگین، سالانه به بیش از 55 میلیارد تومان صرفه‌جویی منجر شده است.
در این پروژه‌ها که با هدف بهبود فرآیندها تعریف می‌شوند، تعداد زیادی از کارکنان مشارکت دارند. سالانه دوره‌های آموزشی موثر بر افزایش توان تحلیلی کارمندان از قبیل ابزارهای آماری و کاربردی در تحلیل داده‌ها نظیر GEMBA، MSA، FMEA، نمودارهای کنترلی و دوره‌‌های Green Belt و Black Belt در شرکت گل‌گهر برگزار می‌شود تا ضمن رشد قدرت تجزیه و تحلیل کارکنان و نرخ مشارکت آن‌ها در پروژه‌های شش سیگما، نرخ بازدهی این فرآیند نیز افزایش یابد.
شش سیگما به شرکت گل‌گهر کمک کرده برخی از مشکلاتی که پیش‌تر قابل‌شناسایی و برطرف شدن نبودن را با این شیوه و با کمک‌های گروهی کارکنان، حل کند. این رویکرد درنهایت به افزایش سطح تولید، کیفیت و قابلیت دسترسی به تجهیزات در شرکت گل‌گهر منجر شده است.

طرح «همیار ایمنی» یکی دیگر از اقدامات مهمی است که با هدف کاهش حوادث ناشی از کار و افزایش ایمنی محیط کار افراد، ازسوی شرکت گل‌گهر دنبال می‌شود. در این طرح، افرادی که در رعایت نکات ایمنی سرآمد هستند، به‌عنوان همیار ایمنی انتخاب می‌شوند. این افراد در دوره‌های آموزشی شرکت کرده و در ارتقای ایمنی محیط کار خود تلاش می‌کنند

رویکردهای توسعه بهره‌وری نیروی انسانی در شرکت گل‌گهر

همان‌طورکه گفته شد افزایش و توسعه بهره‌وری مجموعه‌های تولیدی و سازمان‌ها، مستلزم رشد و بهره‌وری کارکنان و همچنین تقویت انگیزه آن‌ها است. به‌عبارت‌دیگر، کارآیی و اثربخشی یک سازمان‌ با کارآیی و اثربخشی نیروی انسانی آن‌ رابطه مستقیم دارد. در این راستا، از سیستم‌های مدیریت منابع انسانی انتظار می‌رود در عین توجه به منابع سازمان، منافع کارکنان را نیز در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک لحاظ کرده و با درهم آمیختن آموزش و توسعه کارکنان، بهبود سازمانی و مسیر پیشرفت شغلی، زمینه را برای رشد افراد و سازمان‌ها فراهم کنند. در همین راستا واحد منابع انسانی شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر همواره تلاش کرده برای افزایش سطح عملکرد کارکنان خود اقدامات مناسب و قابل‌توجهی را انجام دهد.
فراهم کردن شرایط پیشرفت شغلی از طریق آموزش و توانمندسازی افراد یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین اقداماتی است که باید به‌منظور ارتقای بهره‌وری افراد موردتوجه قرار گیرد. بر این اساس مرکز آموزش‌های شرکت گل‌گهر با توجه به متدهای نوین آموزش سازمانی، اقدام به نیازسنجی، طراحی، اجرا و ارزیابی اثربخشی آموزش‌های خود کرده و برای سطوح گوناگون سازمان، آموزش‌های ویژه و خاصی را تعریف کرده است. علاوه بر این، در صورت عدم رفع نیازهای آموزشی موردنیاز در داخل کشور، این شرکت زمینه‌های لازم برای یادگیری کارکنان از طریق آموزش‌های خارج از کشور را نیز فراهم کرده است.
این شرکت در راستای تربیت مدیران متخصص برای آینده نیز دوره‌هایی برای افراد مستعد مدیریت، برگزار کرده تا بتواند این افراد را شناسایی کند. بر این اساس، کانونی با عنوان «کانون ارزیابی توسعه مدیران» در مجموعه معدنی و صنعتی گل‌گهر تشکیل شده که در این کانون، افراد مستعد مدیریت بر مبنای برخی معیارهای صلاحیت، ویژگی‌هایی مدیریتی و روش‌های مختلف ارزیابی، تربیت و پرورش داده می‌شوند.
علاوه بر این‌ها، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با هدف ایجاد بستری مناسب برای مشارکت کارکنان مجموعه در سطوح مدیریت سازمانی اقدام به برگزاری نظام پیشنهادها کرده است. در این نظام، پیشنهادهای ارائه‌شده ازسوی کارکنان بخش‌های مختلف، در سطوح بالا مطرح و بررسی‌شده است که در راستای بهبود کیفیت محصولات، افزایش تولید و صرفه‌جویی اقتصادی شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرند. توجه به نظرات کارکنان مجموعه از یک سو موجب ایجاد انگیزه در بدنه مجموعه شده و از سوی دیگر، بهره‌وری سازمان را افزایش می‌دهد. چنان‌که در سال 96، بیش از 100 میلیارد تومان از محل ارائه پیشنهادهای ویژه کارکنان شرکت صرفه‌جویی شد.
طرح «همیار ایمنی» یکی دیگر از اقدامات مهمی است که با هدف کاهش حوادث ناشی از کار و افزایش ایمنی محیط کار افراد، ازسوی شرکت گل‌گهر دنبال می‌شود. در این طرح، افرادی که در رعایت نکات ایمنی سرآمد هستند، به‌عنوان همیار ایمنی انتخاب می‌شوند. این افراد در دوره‌های آموزشی شرکت کرده و در ارتقای ایمنی محیط کار خود تلاش می‌کنند. همیاران ایمنی در صورت مشاهده رفتار ناایمن، به کارکنان تذکر می‌دهند و اگر این رفتار پرخطر برطرف نشد در نهایت آن را به واحد ایمنی شرکت گزارش می‌کنند.

توجه به‌سلامت و روحیه کارکنان، رشد بهره‌وری را به‌دنبال دارد

تقویت روحیه کارکنان از دو طریق، یکی از جنبه‌ مادی و تامین نیازهای رفاهی و دیگری از طریق قوت بخشیدن به ارزش‌های مثبت اجتماعی و اخلاقی محقق می‌شود.
نیروی انسانی، سرمایه شرکت‌ها محسوب می‌شود و مجموعه‌های گوناگون با ارائه برنامه‌های مختلف در تلاش برای حفظ و نگهداری درست از سرمایه‌های خود هستند. دیدگاه غالب این است که ارتقای انگیزه و سلامت جسمی و روحی کارکنان، منجر به رشد بهره‌وری آن‌ها شده و درنهایت راندمان یک مجموعه را افزایش خواهد داد.
این امر در میان مدیران ارشد شرکت گل‌گهر نیز به‌طور جدی پیگیری می‌شود؛ به‌طوری‌که توجه ویژه‌ای به ورزش‌های کارگری و همگانی شده است. تاسیس یک باشگاه ورزشی با بالاترین استانداردها در مجموعه گل‌گهر نشان می‌دهد مدیران این شرکت معتقد به متمرکز بودن فعالیت‌‌های ورزشی برای پایش سلامت جسمانی کارکنان این مجموعه هستند. این مجموعه امکانات مربوط به 35 رشته ورزشی را برای کارکنان شرکت فراهم کرده است و به‌دلیل اهمیت ورزش در حفظ سلامتی، کارکنان تا میزان مشخصی ملزم به حضور در فعالیت‌های ورزشی هستند.
توجه به تغذیه در کنار ورزش یکی دیگر از اولویت‌ها و نیازهای اساسی کارکنان یک مجموعه است و شرکت گل‌گهر نیز به این مهم توجه بسیار دارد. در این شرکت، کارشناسان تغذیه مدام بر کیفیت غذا در مراحل تهیه مواد اولیه، نحوه پخت و غیره نظارت دارند تا از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنند. علاوه بر این، آزمایش‌های پایش سلامت به‌طور دوره‌ای انجام و براساس آن، رژیم‌های غذایی متناسب با شرایط هر یک از کارکنان، به آن‌ها ارائه می‌شود تا علاوه بر ایجاد حس رضایت‌خاطر از محیط کار، بازدهی شغلی کارکنان در سطح مطلوب حفظ شود.
تقویت روحیه و ایجاد انگیزه یکی از مهم‌ترین نکاتی است که منجر به بالا رفتن بازدهی کارکنان یک سازمان می‌شود؛ از این‌رو علاوه بر برنامه‌های ورزشی، برخی برنامه‌های فرهنگی و تفریحی نیز برای کارکنان مجموعه معدنی و صنعتی گل‌گهر در نظر گرفته شده تا رضایت آن‌ها جلب شود. شرکت گل‌گهر برای کارکنان خود امکاناتی برای سفر هم در نظر گرفته و در این راستا دارای 6 مهمانسرا در مناطق مختلف کشور است. این شرکت به هر یک از کارکنان خود برای 2 تا 3 بار مسافرت در سال، بن سفر اهدا می‌کند.
موسسه معراج اندیشه گل‌گهر نیز در راستای ارائه خدمات فرهنگی و اجتماعی به خانواده‌های کارکنان شرکت گل‌گهر تاسیس شده است. این موسسه، اقدام به برگزاری برنامه‌های فرهنگی و تربیتی ویژه تمام گروه‌های سنی و علاوه بر آن، برگزاری دوره‌های روانشناسی و مهارت‌های زندگی می‌کند که با استقبال خانواده‌های کارکنان مواجه شده است. برگزاری برخی جشنواره‌های فرهنگی، اجتماعی و خلاقیت نیز از دیگر اقدامات این شرکت است که با توجه به گسترده‌تر بودن مخاطبان آن، بین مردم شهر سیرجان، در زمره مسئولیت‌های اجتماعی شرکت گل‌گهر قرار می‌گیرد.

تولید محتوای کنکاشیک تجربه ماندگار…

در مسیر توسعه

ERP به دنبال یکپارچگی اطلاعات است

جهش تولید در بهشت تولید

ذهن خلاق،انگیزه و انرژی لازمه موفقیت

آینده را ما رقم می زنیم...

افزایش سرعت عمل صادرکنندگان در منطقه ویژ...

منطقه‌ای برای تحقق توسعه فولاد...

منطقه ویژه خلیج فارس فرصتی طلایی برای اق...

ردپای فلزات در ساحل توسعه...

تحقق تولید در محلی امن و آرام...

نقش اساسی در اقتصاد هرمزگان...

منطقه ویژه نماد توسعه در دوران تحریم...

منطقه ویژه بهشت سرمایه‌گذاری است...

کرانـه روشـن

آینده را ما رقم می زنیم

افزایش سرعت عمل صادرکنندگان در منطقه ویژه خلیج فارس

جهش تولید در بهشت تولید

امروز شاهد انقلاب در اکتشافات کشور هستیم

خرید داخلی اولویت ماست

اعتماد کارکنان افتخار ماست

شماره هشت فصلنامه گوهرسیرجان

شماره هفت فصلنامه گوهرسیرجان

برنامه‌های سرمایه‌ای منطقه ویژه

طرح‌های مصوب در کمیته واگذاری زمین

شرکت‌های فعال و در حال کار

برنامه و عملکرد تولید ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۹

مسئولیت اجتماعی گل‌گهر