معادن نقش به‌سزایی در اقتصاد کشور، افزایش تولید ناخالصل ملی و افزایش اشتغال دارند، در دو سال اخیر که به نام اقتصاد مقاومتی نام‌گذاری شده است، تعاریف بسیاری از نقش و جایگاه معادن در اقتصاد مقاومتی ارائه شده است. «فصلنامه تخصصی گوهر سیرجان» برای مشخص شدن نقش معادن در اقتصاد مقاومتی و بررسی عملکرد معدن گل‌گهر در تحقق اقتصاد مقاومتی به گفت‌وگو با رئیس سازمان نظام مهندسی معدن ایران نشست. نادعلی اسماعیلی معتقد است معادن، عامل ایجاد آبادانی هستند، وی معدن گل‌گهر را مظهر تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور می‌داند. متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
به‌نظر جنابعالی معدن چه جایگاهی در توسعه اقتصادی کشورها دارد و در کشور چه میزان به پتانسیل‌های بخش معدن اهمیت داده شده است؟
وجود معادن در هر کشوری، پتانسیل و مزیت آن کشور است و هر کشوری با شناخت درست از این مزیت و استفاده از آن می‌تواند مسیر توسعه صنعتی را با سرعت بیشتری طی کند. برای بالا بردن نقش معدن در اقتصاد هر کشوری پیش‌نیازهایی لازم است، اولین پیش‌نیاز شناخت درست و دقیق ظرفیت‌های موجود در این حوزه است. خوشبختانه کشور ما از لحاظ منابع معدنی غنی است، کمربند عناصر فلزی آهن، مس، سرب و روی از ایران عبور می‌کند، همچنین ذخایر معدنی دیگر مانند تیتانیوم، نفلین سینیت، زغال‌سنگ کک شو، منگنز، آلومینیوم، منیزیم، طلا، قلع و تنگستن و عناصر نادر خاکی نیز در کشور وجود دارد که وجود این عناصر پتانسیل معدنی بسیار خوبی را دراین حوزه برای کشور به‌وجود آورده است.
علاوه بر شناخت صحیح از ظرفیت‌های معدنی باید نقش معدن در توسعه اقتصادی مشخص شود. بخش معدن تاثیر به‌سزایی در تولید ناخالص ملی هر کشوری دارد این درحالی است که در تمام دنیا بیش از 30 درصد صنایع وابسته به معادن هستند و همین رقم حاکی از نقش عمده معدن در توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها دارد. در کشور ما نیز همین میزان وابستگی صنایع به معادن وجود دارد، اما متاسفانه تابه‌حال توجه چندانی به این امر و نقش معدن در اقتصاد و تولید داخلی کشور نشده و همین امر موجب مهجور واقع شدن این حوزه بوده است. اگر محصولات مواد معدنی در کشور تولید نشود و صنایع برای تامین ماده اولیه مورد نیاز خود مجبور به واردات و بالطبع صرف هزینه، انرژی و زمان بیشتری شوند، آنگاه اهمیت این حوزه مشخص خواهد شد.
بخش معدن چه میزان در تحقق شعار اقتصاد مقاومتی در کشور موفق عمل کرده است؟
نتیجه اجرای اقتصاد مقاومتی حرکت به سمت پیشرفت و توسعه است. برای استفاده از این مزیت باید مدیران ارشد کشور به اهمیت نقش معادن در توسعه اقتصادی کشور پی ببرند و با راهکارهای جامعه معدن همراه شوند. به اعتقاد بنده، مسئولین کشور نخواسته یا نتوانسته‌اند به این بخش بها دهند. اما در میان انبوه بی‌توجهی به بخش معدن، دکتر شریعتمداری وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت در همین زمان کوتاه بر سر کار آمدن همراهی بسیار خوبی با بخش معدن داشته‌اند و سفرهای ایشان به معادن نشان از اهمیت و توجه ایشان به این بخش دارد و باعث امیدواری جامعه معدنی کشور شده است. اما همچنان برخی از افراد و مدیران از نقش معدن در اقتصاد کشور غافل هستند؛ درحالی که بسیاری از صنایع کشور مانند صنعت فولاد، صنایع ذوب و ریخته‌گری، کاشی، سیمان و… وابسته به معادن هستند.
درکنار تمام این موارد باید گفته شود که در این سال‌ها اقدامات بسیار خوبی نیز انجام شده است. در سال 1368 میزان تولید فولاد خام کشور 800 تن بود اما امسال میزان تولید به 32 میلیون تن رسیده است. ایران درحال حاضر بزرگترین تولیدکننده آهن اسفنجی دنیاست، چنین موفقیت‌هایی در سایر زمینه‌ها مانند تولید شمش روی، تولید طلا، سیمان و…. نیز به‌دست آمده است. بنابراین مشاهده می‌کنیم که موفقیت در تمام زمینه‌ها رخ داده است اما متاسفانه صحبتی در زمینه این موفقیت‌ها نمی‌شود. درحالی که لازم است این موفقیت‌ها و دستاوردها به مردم نشان داده شود تا از سیاه‌نمایی جلوگیری شود.
عملکرد شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر را در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اگر بازدیدی از معدن گل‌گهر به عمل آوردید، پیت معدنی، تعداد ماشین‌های در رفت و آمد داخل معدن نشان از تحقق اقتصاد مقاومتی در این منطقه دارد. مجتمع گل‌گهر یکی از بنگاه‌های بسیار موثر کشور است که نقش اساسی در اقتصاد کشور دارد و در حال حاضر نیز حدود 19 هزار نفر در این شرکت و شرکت‌های زیرمجموعه گل‌گهر فعالیت می‌کنند. همچنین این شرکت با اجرای پروژه‌های توسعه‌ای خود سعی در تکمیل زنجیره تولید فولاد از معدن تا فولاد در منطقه داشته که با به بهره‌برداری رسیدن اولین واحد فولادی این شرکت در سال آتی این زنجیره در منطقه کامل خواهد شد. باتوجه به رویکرد مثبت معدنی جدید در کشور انتظار می‌رود که در 3 سال آتی دولت تدبیر و امید، نقش معدن گل‌گهر در توسعه اقتصادی کشور افزایش یابد و منطقه‌گل‌گهر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های معدنی نقش به‌سزایی در این امر داشته باشد.
از دیگر اقدامات مثبت انجام شده در مجموعه گل‌گهر، تجهیز آنومالی شماره 3 است، این معدن پیش از شروع کار دولت یازدهم متوقف شده بود که خوشبختانه با روی کار آمدن دولت یازدهم دوباره فعالیت‌های استخراج از آن آغاز شده و امروز شاهد فعالیت و تولید محصول در این معدن هستیم که موجب افزایش تولید و اشتغال در منطقه شده است.
معادن چه نقشی در ایجاد توسعه در مناطقی که در آن واقع شده‌اند دارند؟
معادن همواره با خود آبادانی را به‌همراه می‌آورند، من همیشه به مردم محلی توصیه داشتم که اجازه دهند سرمایه‌گذاران در معادن حضور پیدا کنند و سرمایه‌گذاری انجام دهند، چراکه در ازای حضور سرمایه‌گذار در معادن، اشتغال مستقیم و غیرمستقیم و توسعه در منطقه به وجود خواهد آمد. درکنار توسعه و اشتغال ناشی از فعالیت یک معدن، از آنجاییکه معادن جزو انفال محسوب می‌شوند، موظف به ایجاد توسعه و ایجاد امکانات در مناطقی هستند که در آن واقع شده‌اند. به واسطه همین قاعده، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در این دوره بسیار به این امر توجه کرده است و اقدامات فراوانی برای منطقه صورت داده است. ازجمله ساخت ورزشگاه، آغاز به‌کار ساخت بیمارستان و ….
شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر درکنار اجرای پروژه‌های توسعه‌ای خود که موجب بهبود اقتصادی و افزایش تولید و اشتغال در منطقه شده، سرمایه‌گذاری بالایی نیز در پروژه شیرین‌سازی و انتقال آب از خلیج‌فارس به کرمان و مناطق مرکزی کشور انجام داده است. این پروژه یکی از بزرگترین پروژه‌های ملی کشور است که علاوه بر شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر شرکت ملی مس و چادرملو نیز جزو سرمایه‌گذاران این پروژه هستند و ان‌شاالله با به بهره‌برداری رسیدن، مشکل تامین آب مناطق مرکزی را حل می‌کند که باتوجه به صحبت جناب مهندس تقی‌زاده
فاز 1 این پروژه در دوسال آتی به بهره‌برداری خواهد رسید و باعث خوشحالی و رونق هرچه بیشتر منطقه خواهد شد.
پروژه بعدی که شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر دنبال می‌کند، پروژه اتصال راه آهن سیرجان به کرمان است که اولین مشارکت بخش خصوصی با راه آهن در زمینه ریل‌گذاری است. این پروژه نیاز به سرمایه‌گذاری بسیار بالایی دارد و شرکت گل‌گهر از محل درآمد خود در آن سرمایه‌گذاری کرده است. با راه‌اندازی این خط مزایای زیادی برای منطقه به‌وجود خواهد آمد.
عملکرد مدیران ارشد مجموعه گل‌گهر را در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همانطور که بیان شد مجموعه گل‌گهر در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی در منطقه بسیار موفق عمل کرده است، نتیجه این امر نیز افزایش تولید و اشتغال در منطقه است. اگر امروز از تهران به سمت سیرجان حرکت کنید بسیاری از افراد همسفر شما مشغول به فعالیت در مجتمع گل‌گهر هستند. همچنین زمانی که از سیرجان به سمت منطقه گل‌گهر نیز می‌روید، ترافیک رفت‌وآمدی در این جاده وجود دارد که تمام این موارد نشان از رونق در این منطقه دارد. به‌نظر من این موفقیت‌ها نشان از مدیریت خوب و مناسب مجموعه، جناب مهندس تقی‌زاده و سایر مدیران مجموعه گل‌گهر دارد.
